Տնային առաջադրանք

  1. Կազմել բարդ բառեր` տրված արմատները գործածելով մի դեպքում բառասկզում, մյուս դեպքում`բառավերջում:
    Զրույց – Զրույցավար
    գույն – ոսկեգույն
    վեճ – իրավավեճ
    տուն – գիշերատուն
    բույս – դեղաբույս
    մատյան – Մատյանագիր
    երկու –  Երկկողմանի
    սեր – հայրասեր
    ձայն – բազմաձայն
    ուղի – Ուղեգիր

  2. . Հետևյալ դարձվածքներով մեկական նախադասություն կազմել:
    Լեղին ճաքել – Երբ տեսավ, որ երեխան նորից ջարդել է ապակին, լեղին ճաքեց
    արյունը գլխին խփել – Երբ նրան անարդար մեղադրեցին, արյունը գլխին խփեց ու բղավեց բոլորի առաջ։
    հոգին ավանդել – նրա հոգին ավանդելուց հետո բոլորին մնում էր միայն հիշել նվա հավերժական ներկայությունը
    անարգանքի սյունին գամել – Նա պատրաստ էր ինք իրեն անարգանքի սյունին գամել որպիսի բոլորին ցույց տար իր սխալները և մեղքերը
    ճամփա պահել – Տատիկը 3 ժամ ճամփա պահեց այն մտքով որ իր թոռնիկը կվերադառնա
    ականջի հետև գցել – Ուսուցիչը հորդորեց ականջի հետև չգցել իր խորհուրդները։

    .Համացանցից գտնել Աստվածաշունչ մատյանից առաջացած հետևյալ թևավոր խոսքերի նշանակությունը:
    Արգելված պտուղ 
    – Ցանկալի մի բան որը չի կարելի  ձեռք բերել
    Սոդոմ և Գոմոր – ապականույան վայր որտեղ անառակությունը նոր լայն ծավալ է ստացել
    քավության նոխազ – անմեղ մարդ, որ զոհ է բերվում ուրիշների հանցանքը մաքրելու համար
    բաբելոնյան աշտարակաշինություն – աշխարհում բազմաթիվ տարբեր ժողովուրդների ու լեզուների գոյության փաստը ֆանտաստիկորեն բացատրող աստվածաշնչական առասպել
        
    4.Ընդգծված բառերը փոխարինի´ր  տրված հոմանիշներով: Տրված և ստացված տեքստերը համեմատի´ր (բացի բառերից՝ ի՞նչ է փոխվել):
    Կողք, գույն, ճամփա, գնալ, գնացող, պատել, կուզ, տափակ, ծռված, թեքել, ձանձրալի, ամպ, անտարբեր, հենց, խառնվել, սար:
    Ճանապարհի եզրով, շղթա կազմած, դանդաղ ընթանում են ուղտերը: Նրանք ներկված են անապատի երանգովսապատները մաշված են ու կախված են մի կողքի: Սլացող ավտոմեքենաների բարձրացրած փոշին թուխպի նման պարուրում է նրանց, բայց ուղտերն անվրդով շրջում  են գլուխները: Անապատը տաղտկալի է  ու միօրինակ, նա հեռու հորիզոնում ձուլվում է իր նման գորշ ու տաղտկալի երկնքին:
    Ո´չ բլուր է երևում, ո´չ ցածրավայր: Ահա այստեղ էլ հեռավոր ժամանակներում մարդիկ որոշեցին, որ Երկիրը տափարակ է:
    5.Կետերի փոխարեն գրի´ր  տրված հոմանիշներից մեկը (ամենահարմարը):
    Մեկ էլ, թթի կարմիր շիրան պռոշներին, ներս ընկավ պուճուր տղան՝ շոգից կարմրած այտերով:
    Հյուրը քթի տակ բարի ժպտում էր երեխայի շատախոսության վրա:
    Առաջ բերեցին նրա զտարյուն նժույգը:
    Լքված նավը կամաց-կամաց սուզվում էր:
    Նրա բոլոր հույսերը խորտակվում էին:
    6.Տրված բառերն ըստ հոմանիշության բաժանի´ր հինգ խմբի:
    Մնացուկ, ոստ, մնացորդ, շյուղ, թափոն, մառան, նկուղ, կասկած, թերմացք, նախատինք, տարակույս, պարսավանք, հանդիմանություն, տարակուսանք, շտեմարան, երկմտություն, թափթփուկ, շիվ, կշտամբանք, ճյուղ, ավելցուկ, անարգանք:
    Մնացուկ, Մնացորդ, Թերմացք, Թափոն, Թափթփուկ, Ավելցուկ
    Մառան, Նկուղ, Շտեմարան
    Կասկած, Տարակույս, Տարակուսանք, Երկմտություն
    Նախատինք, Պարսավանք, Հանդիմանություն, Կշտամբանք, Անարգանք
    Շյուղ, Շիվ, Ճյուղ, Ոստ
    7.Ընտրիր ընդգծված բառերից ճիշտը և տեղադրիր նախադասության մեջ:

    1. Նրա խոսքի վերջին մասը բուռն քննարկումների տեղիք տվեց:
    2. Հարևանի քար անտարբերությունը վրդովել էր ծերունուն:
    3. Մեր նախնիների մասին ավանդությունը  պատմում է նրանց սխրանքների մասին:
    4. Դու շատ թյուր կարծիք ունես իմ ընդունակությունների մասին:
    5. Այս տարի մեր գյուղում այգաբացը սկսվեց մարտի վերջին:
    6. Աշխենի գեղեցիկ գանգուրները  սասանվում էին քամուց:
    7. Հենց բլրի վրա էլ Արգիշտին զարկեց իր վրանը:
    8. Վկաները ցուցմունք տալիս շատ էին հուզվում:
    9. Հեղինեի հնչուն ծիծաղը շատ էր ոգևորել բոլորին:
    10.Հանձինս ընկերների նա շատ լավ բարեկամներ ուներ:
     8.Տրված բառերում մեկ տառը փոխելով` ստացիր նոր բառ և տուր երկու բառերի բացատրությունները:
    Ականակիտ, այգաբաց, անութ, աշտանակ,  թափոր, կտրիճ, հարել, հերկել, հրատարակել, մածուկ, բուրդ, սալոր, դռնակ, բառարան, պարտեզ, դասարան, գնդիկ, հեռագիր:
    Ականակիտ → Ակնակիտ
    Ականակիտ – հնացած բառ է, քիչ օգտագործվող՝ կապված հանքային նյութի հետ
    Ակնակիտ – ուշադիր, սուր հայացք ունեցող անձ

    Այգաբաց → Այգաբեր
    Այգաբաց – առավոտյան լույսի բացվելը, արևածագ
    Այգաբեր – բերքատու այգի բերող, այգի մշակող

    Անութ → Անուշ
    Անութ – մարդու թևատակ
    Անուշ – քաղցր, հաճելի համով կամ զգացողությամբ

    Աշտանակ → Աշտարակի
    (փոխել “ն”-ը “ր”-ով, ստանում ենք ածականային ձև)
    Աշտանակ – հենարան մոմերի կամ լամպերի համար
    Աշտարակի – Աշտարակ քաղաքին առնչվող

    Թափոր → Թափոն
    Թափոր – հանդիսավոր երթ, սովորաբար հոգեհանգստի
    Թափոն – մնացորդային, ավելորդ նյութեր, որ դեն են նետվում

    Կտրիճ → Կտրիկ
    Կտրիճ – խիզախ, համարձակ երիտասարդ
    Կտրիկ – կտրված փոքր կտոր կամ հնչուն խոսք (հնչյունային՝ կտրուկ)

    Հարել → Բարել
    Հարել – միանալ, հարևան լինել կամ հարացնել
    Բարել – բարություն ցուցաբերել (հնացած կամ պոետիկ իմաստով)

    Հերկել → Հարկել
    Հերկել – հողը վարել՝ մշակության համար
    Հարկել – հարկ սահմանել կամ հարկ վճարել

    Մածուկ → Մածուն
    Մածուկ – մածվող խառնուրդ, հաճախ սոսինձանման նյութ
    Մածուն – կաթից պատրաստված թթու կաթնեղեն

    Բուրդ → Բուրդա

    Բուրդ – ոչխարի կամ այլ կենդանու մազածածկույթ
    Բուրդա – հեղուկ խառնուրդ, հաճախ անորակ կամ կիսաեփ ուտեստ

Leave a comment