Դրսում աշուն էր։ Կոմիտասը նստած էր պատուհանի մոտ և նայում էր աշնանը։ Տերևները խշխում էին, ծառերը դողդողում էին։

Եվ հանկարծ աշունը դարձավ կախարդական։

-Կոմիտաս,- ասաց նա։

-Դու սի՞րում ես աշունը․

Ասաց աշունը․

Կոմիտասը պատասխանում է․ այո։

Իսկ դու կցանկանայիր, որ ընդմիշտ աշուն լինի։

Հարցնում է աշունը․

Այո․

Պատասխանում է Կոմիտասը․

Դե ուրեմն գնա <<Արևելյան>>քարնձավ և այնտեղ կգտնես գունդ, որի օգնությամբ դու կկառավարես բոլոր տարվա եղանակները։ Կոմիտասը ասաց, որ այնտեղ գնացել է և տեսել է, որ դուռը փակը է։ Ասա <<Այբ-բեն-գիմ>> և այն կբացվի։ Բայց եթե փակես աչքերդ և երեք անգամ պտտվես դու կհայտնվես այնտեղ։

Իսկ դու չե՞ս գալիս․ ոչ

-ասաց նա

Նա երեք անգամ պտտվեց և մեկ վարկյանում հայտնվեց այնտեղ։

Նա ասաց կախարդական խոսքը․

<<Այբ-բեն-գիմ>> և դուռը բացվեց։

Կոմիտասը մտքում մտածեց, որ աշունը կախարդ է։

Երբ դուռը բացվեց նա տեսավ ինչ գեղեցիկ գունդ էր դրված պատվանդանի վրա։

Կոմիտասը սկսեց գնալ, բայց հիշեց աշնան ասածը․ նա երեք անգամ պտտվեց և հայտնվեց քաղաքում։

Մարդիկ իրար հրում էին մարդկանցից լսվում էր <<տեղ տվեք ինձ>>արտահատությունը, մարդիկ շատ էին նեղվել։ Կոմիտասը մոտեցավ մարդկանց ամբոխին։

Նա տեսավ, որ մի ծերուկ պատմում է, որ աշունը էլ չի գալու։

Կոմիտասը վազեց տուն, նստեց անկողնուն և սկսեց արտասվել։

Քիչ հետո նա սրբեց արցունքները <<Աշուն օր>>բանաստեղծությունը։

Աշունը մոռացել էր զգուշացնել, որ այդ գունդով ես կմահանամ, որովհետև այդ գունդը հենց աշունն էր ստեղծել և ինչ-որ բան չէր դրել, որպեսզի այդ գունդը ենթարկվի նրան։

Անցան տարիներ Կոմիտասը ստացավ նամակ այնտեղ գրված էր․

<<Սիրելի Կոմիտաս ներիր ինձ ես գնում եմ աշունների աշխարհ և ետ չեմ վերդառնալու, ես քեզ մեկ-մեկ նամակներ կուղարկեմ և դու այդպես կհիշես ինձ>>

Կոմիտասը հազիվ էր մոռացել, և էլի սկսեց արտասվել, բայց հիշեց աշնան ասածը, որ նա նամակներ է գրելու։

Կոմիտասը մտածեց, որ եթե աշունը կարող է նամակներ գրել ուրեմն ինքն էլ կարող է նամակներ գրել։

Անցան ամիսներ Կոմիտասը անանն էր գրում նամակներ, իսկ աշունը Կոմիտասին։

Եվ այդպես իրար հիշում էին։

Մոռացա ասել, որ նրանք դարձել էին լավագույն ընկերներ։